Euro 2024: những nhà vô địch trước đây của Giải vô địch bóng đá châu Âu UEFA

Giải vô địch bóng đá châu Âu, hay còn gọi một cách không chính thức là ‘The Euros’, là giải đấu hàng đầu của UEFA dành cho các quốc gia thành viên.

Sự kiện này tự hào có một lịch sử phong phú và là một điểm thu hút thể thao trên toàn thế giới trong nhiều thập kỷ.

Mặc dù giải đấu lần đầu tiên diễn ra vào năm 1960 nhưng ý tưởng đằng sau nó đã được hình thành từ nhiều năm trước.

Tổng thư ký đầu tiên của UEFA, Henri Delaunay, đã đề xuất ý tưởng về một giải đấu dành cho đội tuyển quốc gia châu Âu vào những năm 1920.

Giấc mơ của Delauney đã trở thành hiện thực khi giải Euro đầu tiên được tổ chức vào năm 1960 tại Pháp, nhưng người Pháp đã không còn sống để chứng kiến ​​thành tích đó và qua đời vào năm 1955.

Để ghi nhận vai trò của Delaunay trong việc hình thành giải đấu mới, chiếc cúp – do Liên đoàn bóng đá Pháp cung cấp – đã được đặt theo tên ông.

Giải Euro khai mạc, một giải đấu gồm bốn đội, đã kết thúc với việc Liên Xô giành chiến thắng sau khi đánh bại Nam Tư 2-1 trong hiệp phụ trong trận chung kết ở Paris.

Tây Ban Nha đăng cai giải đấu tiếp theo vào năm 1964 và giành chức vô địch khi đánh bại đội đương kim vô địch Liên Xô 2-1 tại Madrid.

Chủ nhà Ý vô địch giải đấu năm 1968, nhưng chặng đường đến trận chung kết của họ đầy kịch tính.

Người Ý lọt vào trận chung kết Euro 1968 sau chiến thắng “tung đồng xu” trước Liên Xô ở bán kết – tuyển thủ châu Âu cạnh tranh duy nhất được quyết định theo cách như vậy. Việc tung đồng xu được thực hiện sau khi các đội hòa không bàn thắng ở trận bán kết.

Trong cuộc đụng độ danh hiệu, Ý và Nam Tư hòa 1-1 và buộc phải đá lại hai ngày sau đó, người Ý thắng 2-0 để nâng cúp trên sân nhà.

Khoảnh khắc ‘Panenka’ mang tính biểu tượng

Euro vẫn là giải đấu bốn đội vào năm 1972 và 1976 khi Tây Đức và Tiệp Khắc giành được những nhà vô địch trong các giải đấu tương ứng trước khi quy mô nhóm mở rộng lên tám đội vào năm 1980.

Chiến thắng vô địch năm 1976 của Tiệp Khắc trước Tây Đức đã trở nên nổi tiếng nhờ trò hề phạt đền của Antonin Panenka – tiền vệ tấn công nhẹ nhàng sút bóng vào giữa khung thành, ấn định chiến thắng 5-3 trong loạt luân lưu sau khi trận đấu vẫn giữ tỷ số 2-2 ở cuối hiệp phụ.

Cú đá phạt đền táo bạo của anh ấy là cú đá phạt đền đầu tiên thuộc loại này trong bóng đá quốc tế và sau đó được nhiều người khác bắt chước nhiều lần, vì phong cách này được gọi là “a Panenka”, được đặt theo tên của người Séc.

Năm 1980, có tám đội tham gia khi giải đấu diễn ra theo vòng bảng, trận tranh hạng ba và trận chung kết. Tây Đức giành chức vô địch châu Âu thứ hai khi đánh bại Bỉ 2-1 nhờ cú đúp của Horst Hrubesch, trong đó có cú đánh đầu muộn ấn định chiến thắng của họ.

Bốn năm sau, Pháp giành danh hiệu lớn đầu tiên trên sân nhà khi đánh bại Tây Ban Nha 2-0 trong trận chung kết, với đội trưởng Michel Platini nổi bật với 9 bàn thắng sau 5 trận.

Hà Lan vô địch giải đấu năm 1988 tại Tây Đức, đánh bại Liên Xô 2–0 trong trận chung kết, trận đấu trở nên nổi tiếng với cú vô lê của Marco van Basten qua thủ môn từ cánh phải.

Euro 1992, được tổ chức tại Thụy Điển, đã thuộc về Đan Mạch, đội đã giành chiến thắng ấn tượng 2-0 trước nhà vô địch thế giới lúc bấy giờ là Đức trong trận chung kết.

Chiến thắng cổ tích của Hy Lạp và sự thống trị liên tiếp của Tây Ban Nha tại Euro

Năm phiên bản tiếp theo chứng kiến ​​​​sự mở rộng hơn nữa, khi 16 đội tham gia trận chung kết.

Đức đã giành được danh hiệu đầu tiên với tư cách là một quốc gia thống nhất tại Euro 1996 ở Anh, đánh bại Cộng hòa Séc 2-1 trong trận chung kết với bàn thắng vàng đầu tiên tại một giải đấu lớn, được ghi bởi Oliver Bierhoff sau năm phút hiệp phụ.

Euro 2000 là giải đấu đầu tiên được tổ chức bởi hai quốc gia Hà Lan và Bỉ và chiến thắng thuộc về Pháp, đương kim vô địch thế giới vào thời điểm đó. Người Pháp từ bàn thua dẫn trước và tiếp tục đánh bại Ý với tỷ số 2-1 trong hiệp phụ nhờ bàn thắng vàng ấn định chiến thắng của David Trezeguet.

Hy Lạp đã gây ra thất bại lớn tại Euro 2004 khi đánh bại chủ nhà Bồ Đào Nha với tỷ số 1-0 trong trận chung kết. Khi bắt đầu giải đấu, các nhà cái đưa ra tỷ lệ cược 150-1 cho đội Hy Lạp vô địch giải đấu.

Euro 2008 chứng kiến ​​Tây Ban Nha thống trị giải đấu nhờ khả năng ghi bàn của họ, khi David Villa kết thúc với tư cách vua phá lưới với 4 lần lập công. Họ đã giành được danh hiệu năm đó sau 44 năm chờ đợi với bàn thắng của Fernando Torres ấn định chiến thắng 1-0 trước Đức trong trận chung kết ở Vienna, Áo.

Tây Ban Nha trở thành quốc gia đầu tiên bảo vệ chức vô địch Euro vào năm 2012 khi giành chức vô địch khi đánh bại Ý 4-0 trong trận chung kết ở Kyiv, Ukraine. Chức vô địch Euro tiếp nối thành tích tại World Cup 2010 của họ khi “La Roja” trở thành đội bóng châu Âu đầu tiên vô địch ba giải đấu lớn liên tiếp.

Giải đấu năm 2012 rất đặc biệt đối với Torres, người trở thành cầu thủ đầu tiên ghi bàn trong hai trận chung kết Euro và kết thúc với tư cách là Vua phá lưới với ba bàn thắng mặc dù chỉ được sử dụng để thay thế trong chiến dịch của họ.

Chiến thắng khó tin của Bồ Đào Nha và nỗi tuyệt vọng của Anh

Từ phiên bản năm 2016, giải đấu đã mở rộng với số lượng 24 người tham gia.

Tại Euro 2016, Bồ Đào Nha đứng thứ ba trong bảng nhưng vẫn lọt vào trận chung kết, đánh bại chủ nhà và đội được yêu thích là Pháp với tỷ số 1-0 để nâng cao chiếc cúp lớn đầu tiên. Cầu thủ ngôi sao của Bồ Đào Nha Cristiano Ronaldo dính chấn thương trong hiệp một, nhưng Eder đã ghi bàn trong hiệp phụ để định đoạt số phận của họ.

Phiên bản 2020 được phát vào năm 2021 do sự chậm trễ do đại dịch COVID-19 gây ra.

Với hình thức sự kiện độc đáo, các trận đấu được trải rộng khắp 13 quốc gia Châu Âu khác nhau. Trận chung kết được tổ chức tại Sân vận động Wembley ở London, nơi Anh chịu thất bại 2-3 trên chấm phạt đền trước Ý sau khi hiệp phụ kết thúc với tỷ số 1-1.

Đội tuyển Anh đã hy vọng chấm dứt 55 năm chờ đợi cho một danh hiệu bóng đá lớn, nhưng họ đã kết thúc đêm đó với nỗi đau thất bại nặng nề khi ba cầu thủ trẻ của họ – Marcus Rashford, Bukayo Saka và Jadon Sancho – không thực hiện được quả đá phạt đền. Đối với Ý, đây là chức vô địch Euro thứ hai sau thành công năm 1968.

Euro 2024 sẽ được tổ chức tại Đức từ ngày 14/6.

Bạn có thể theo dõi diễn biến trên trang giải đấu Euro 2024 dành riêng của Al Jazeera với tất cả thông tin diễn biến trận đấu và bình luận bằng văn bản trực tiếp, đồng thời cập nhật bảng xếp hạng nhóm cũng như kết quả và lịch thi đấu theo thời gian thực.